"Wat hesttoe ommaans had, Meta?"
De bruingrijze korthaar gaat plat op z'n buik liggen en jankt.
"Dat mog toch nait?"
De hond jankt en likt het laatste struif van zijn lippen. Hij is bij de buurman geweest, bij Braam. En die heeft kippen. En die kippen leggen eieren.
Frank en Erica zijn verloofd.
En nu hebben zij een huis toegewezen gekregen.
Dat huis wordt met sop en dweil, met verf en behang, te lijf gegaan.
“As t din toch dei kaant oet gost, neem din ook even vlees mit” en ik krijg 25 gulden mee.
Het is vrijdagmiddag. Ik moet nog even naar de aannemer voor een korte bespreking.
Na afloop stop ik bij de slager.
Ik mag mee naar de kerk!
Tot nu toe kon dat niet: ik loop elke dag op klompen en ik heb nog geen zondagse kleren. En zo gaan wij op zaterdagmorgen naar Meyering in de stad om een pak voor mij te kopen. Een bruin pak met een ceintuur om de middel en drollenvangers aan het eind van de broekspijp. Daaronder geblokte kousen.
In de week erop komt Bert als gebruikelijk het brood brengen. Hij weet gelukkig hoe je de ceintuur van mijn nieuwe jas vast moet krijgen. En hij geeft een wijze raad. "Nou stoe noar kerk gaist, most wel stil zitten blieven," zegt hij ernstig. "As je nait stil zitten slagt domie joe mit Biebel op kop." Ik huiver van sensatie.
De zaterdag erop gaan we naar het dorp om schoenen te kopen: bruine schoenen met een gestikte bovenkant. Eigenlijk ietsje te klein maar de schoenmaker zet ze in een machine waardoor ze een klein beetje uitrekken en ze beter passen.
Wim is een sober man.
Zijn gotisch lichaam strekt zich uit als een schoorsteen. En dat is wel handig, want Wim rookt als een ketter.
Als directeur van de school is Wim in zijn doen en laten weinig toegankelijk en weinig plooibaar.
Om de beurt moeten we de klas afmarcheren naar de eetzaal.
Dat is nodig om het beroep van sergeant goed onder de knie te krijgen.
Bevelvoering is namelijk een vak apart. En een zeer belangrijk onderdeel van de opleiding.
Zéér belangrijk.
Wat Hans had uitgevreten, dat weet ik niet meer.
Wel weet ik dat hij straf kreeg. Hij moest zijn werk laten liggen en de ingang van de gereedschapsmakerij verven: een stalen poort met een schuifdeur.
75 jaar.
Zolang bestaat SDG dit jaar.
En van die 75 jaar is Henk 30 jaar dirigent geweest.
Onder zijn leiding nam het korps deel aan concoursen en werden er verschillende eervolle prijzen in de wacht gesleept.
Maar nu stopt Henk.
Op 12 mei zei Jan:
“Ze zeggen, dat as je dood gaon, dat je din deur n laange tunnel mouten. En aan t ind van dei tunnel zol din licht wezen.
Ik wait nait wat doar van woar is.
Mor ain ding wait k wel.
As ik deur dei tunnel goa, din zel mie doar aan t ind van dei tunnel Ain op stoan te wachten. En as Dei mie aankommen zugt, din zal Hai zeggen: ‘Ho! Oafblieven! Dei is van Mie.’ “
"Kiek.” Trots overhandigt Piet zijn trouwkaart aan zijn collega Freerk.
Voorzichtig trekt Freerk de kaart uit de envelop.
Die Piet!
Toch nog trouwen met zijn ‘Poedie'.
Bokkebek. Zo noemden ze de chef.
Want hij had, evenals zijn broer -de chef van een andere afdeling- via de genen van zijn ouders een merkwaardig bekje meegekregen.
Menig geitje zou er met een gezonde afgunst naar kijken.
Het is 9 uur. De werkplaats valt stil en we gaan naar de kantine waar elk een kop koffie uit de automaat trekt. Er wordt gepraat. Over niks en vanalles.
"Ik heb Ellie mit t jong zet."
Jan komt er lomp mee aan. Hij kleurt, terwijl hij zijn bekertje koffie van tafel pakt. Hij heeft het gezegd.
Het is kwart over 10. Ik haal een kop koffie en begin aan mijn huiswerk. De laatste bus vertrekt pas tegen 11 uur en zo kan ik nog mooi een half uurtje doorwerken.
Frans is onze nieuwe docent biologie en natuur- en scheikunde.
Geboren en getogen aan de westkant van Nederland maakt hij nu –door omstandigheden helaas, helaas genoodzaakt- de overstap naar het oosten des lands.
En voor iemand die in het intelligente westen werkelijk uit-né-mund op zijn plek was voelt de overstap naar het nuchtere deel van het land haast als een veroordeling tot ontwikkelingswerk in de rimboe.
“Hai het n plestieken puutje bie zuk!”
Mijn vrouw kijkt verontwaardigd. “Hest nou oeit zowat zain! N plestieken puut, zel k die vertellen! Hai is der op oet!”
We houden het echtpaar, rond de tachtig en netjes gekleed, al een poosje in de gaten. Regelmatig loopt hij langs het buffet dat door de hotelhouder rijk is voorzien van een keur aan brood, beleg en drinken.
Na het koffiedrinken gaat Freerk naar de Deering-trekker, die de dorskast en de pers aandrijft en plaatst over de uitlaat een stalen buis.
Die buis loopt met een boog naar beneden en is aangesloten op een vierkante bak met water.
Doordat de uitlaatgassen door het water worden geleid, wordt het warm.
Gerrit wordt als predikant bevestigd in zijn eerste gemeente.
Gerrit heeft een redelijk pragmatische opvatting over het ambt van herder en leraar. Als een zuster der gemeente hem belt met de mededeling dat haar man vermoedelijk een hartaanval heeft, dan verwijst Gerrit haar zonder dralen door naar de cardioloog. Want, zo is zijn redenatie: "Wat moet ik hiermee?" En zo is het.
Gerrit Jan werd in 1975 rector van onze scholengemeenschap..
In 1977 werd in de nieuwbouwwijk van de stad een nieuw gebouw in gebruik genomen.
6 april 2013.
Zoals elke eerste zaterdag van de maand, gaan ze ook deze keer rond half tien de wijk in om oud papier op te halen.
Henk en Erik sjouwen de dozen van de huizen naar de kar, Pieter zit op de trekker en Marco staat in de kar om de aangeleverde dozen en pakketten op te stapelen.
Achter de boerderij van Hindrik hebben wij een stuk tuin.
Daar zijn koolplanten gepoot en omdat ik op woensdag vrij ben moet ik rond elke koolplant een geultje maken en die vullen met verdunde vruchtboomcarbolineum. Dat voorkomt dat de larven van de koolvlieg de wortels van de koolplant aan- en opvreten.
Om 7 uur gaat er een zoemer. Iedereen gaat naar zijn werkplek.
Even later staat de schuur vol met geluid van draaiende electromotoren, het gebonk van de persen en het geschraap van beitels en boren.
Dan komt Jan binnen. Het haar wild op de kop. Weer te laat.
Jan Meindert zit wat raar in elkaar.
Als wij 's morgens op elkaar staan te wachten om naar Delfzijl te fietsen, dan is Jan Meindert de rust zelve.
Dit verandert echter zodra wij op de fiets stappen.
In 1979 werd ik decaan.
Dat betekende dat ik leerlingen wegwijs mocht maken in het beroepen- en opleidingenveld.
Dat betekende ook dat wij eens per maand als decanen van verschillende scholen bij elkaar kwamen.
Vandaag ben ik zeer gemotiveerd.
Volgende week, begin december, zijn er namelijk tentamens en ik wil mijn 4e-klassers daarop goed voorbereiden door in deze les een paar belangrijke punten uit de leerstof nog eens naar voren te halen. Al snel blijkt dat mijn leerlingen daar anders over denken.
Er hangt iets in de lucht en mijn punten landen niet.
"Zelk die gauw even helpen, jong?"
Geert is op een koude decemberdag hout klein aan het maken, zodat het goed in de kachel past.
Stelmaker Jurrie woont tegenover hem. Hij is loeisterk en kan goed werken.
"As toe dat doun wilst, geern," zegt Geert.
“Gaat u weg?” Zijn waterige ogen staan groot in het puisterige gezicht.
Ik knik. “Over een paar maand hoop ik 65 te worden. En dan vind ik dit een goed moment om te vertrekken.”
Hij zwijgt. Alleen hij en ik lijken op deze wereld te zijn.
"Kun je me even helpen?" Luit staat voor me, met dezelfde brede grijns die hij altijd heeft als hij het naar zijn zin heeft.
In 2008 zit een van onze kleindochters in groep 3 en zij kan tegen december dus al een beetje schrijven.
Het resultaat staat hieronder en is volledig bij de tijd.
Om half zes rijden we het kamp uit. Op zoek naar wild.
“Mor hou is t nou din mit hom.”
Annie Geertsema denkt even na. Hoe is het nu met haar man, met Geert? Goeie vraag. Ja, hoe gaat het eigenlijk met Geert?
Ze zucht.
Voor ongeveer 1960 zette je je fiets niet op slot. Dat was niet nodig. Of je nou naar het café ging, naar een winkel of naar de bioscoop: je zette je fiets neer en dat was het. Pas na 1960 kwamen er luxere fietsen met, bijvoorbeeld, 3 versnellingen en trommelremmen. Kijk, dat was andere koek. Die fietsen waren voorzien van een slot.
Martin en Rieneke hebben 3 kinderen thuis: Luuk van 9 en een tweeling, Max en Stijn van 5.
Vooral Stijn kan een diepe stem opzetten, hij praat dan doordringend en achter uit zijn keel.
Vandaag hebben wij Pie begraven.
Pie was een zachtmoedige en vriendelijke vrouw. Zo kenden wij haar ook: vriendelijk en zachtmoedig.
Maar, zo bleek uit een van de gehouden toespraken, zij had ook een andere kant.
“Ik ben er uitgestuurd, meneer.”
Kees kijkt en klinkt verongelijkt. Maar dat zegt niets, weet Rien, de directeur.
Want dat is meestal zo.
”Bij wie?”
Het is 1944 geweest.
Op die waterige dinsdag in juni vlamt plotseling de hoop: "Ze binnen der!" Meer wordt er niet gezegd. Is ook niet nodig. Iedereen weet dat de geallieerden dus zijn geland. De fietssturen worden harder vastgepakt en de voeten krijgen nieuwe energie. "Ze binnen der!"
Roelfien loopt de tuin in. Daarligt haar man Freerk op zijn knieën in een bed wortels om die uit te dunnen.
Spannende tijden.
Sinterklaas is in het land. Wat meer is: hij zal ook de lagere klassen op onze school een bezoek brengen.
En zo stapt Sint Nikolaas zomaar onze klas 6 binnen. Bij ons, de oudste leerlingen van de school. Met misschien zelfs wel de alleroudste leerling van alle scholen van heel het dorp. Want achterin zit Willy. Willy is al wel een jaar of 14 en wacht in de schoolbanken van klas 6 tot hij aan het werk kan.
In het najaar van 2007 bouwt Henk een volière voor ons. Dat was noodzakelijk, want bij mijn afscheid van de gereformeerde scholengemeenschap kreeg ik van de conciërges een tweetal kippen en een haan aangeboden. En die moesten onder dak. En aangezien we ook al enige tijd nadachten over het houden van vogels, moest het een multifunctioneel bouwwerk worden voor zowel lopers als vliegers.
Op 15 december is het zover. Oma is jarig, de kleinkinderen zijn er, het hok is klaar en de kippen kunnen er in.
In optocht gaan we naar Hans en Ditta waar de kippen -in afwachting van de bouw- zijn gestald.
Eigenlijk gaat het al mis als Kunno binnenkomt.
Hij is de laatste. Iedereen zit al op zijn of haar plek, inclusief de dominee, die zich zichtbaar begint te irriteren aan het gedrag van Kunno.
Eigenlijk is binnenkomen ook niet het goede woord: Kunno maakte zijn entree.
Onder zijn neus glorieert een prachtige bolknak.
Achteraan is nog een plek vrij.
De deur van het lokaal gaat open en Jan-Bernard stapt naar binnen.
Opgewekt loopt hij naar de docent handvaardigheid, Teije, en vraagt of die zaagsel voor hem heeft.
“Wat moet jij met zaagsel”, vraagt Teije achterdochtig.